ارگ بم یکی از آثار تاریخی و معماری برجسته در ایران است که در استان کرمان واقع شده و جزو میراث جهانی یونسکو محسوب میشود. این ارگ، در شهر بم واقع شده و به عنوان یکی از برجهای قدیمی و زیبا در جهان شناخته میشود. ساختار اصلی ارگ بم در دوره ساسانیان بنا شده و در زمان حکومت اسلامی نیز بهبود و افزایش یافته است. ارگ بم با الهام از هنرها و زیباییهای معماری ساسانی، آثار هنری با ارزشی ارائه داده و با جزئیات بتراز آرایهها و نقشهای خطی طراحی شده است. این اثر با فرهنگ و تاریخ ایران مرتبط بوده و جاذبهای فرهنگی و گردشگری مهم در منطقه است.
ارگ بم کجاست؟
ارگ بم در شهر بم واقع شده و به استان کرمان تعلق دارد. این شهر در جنوب شرق ایران و در فاصله حوالی شهرستان کرمان و دره بم قرار دارد.
ارگ بم قبل زلزله
ارگ بم، یکی از مهمترین آثار معماری اسلامی در ایران، قبل از وقوع زلزله در سال 2003 به عنوان یک بنا تاریخی و فرهنگی بود. این بنا در شهر بم واقع شده بود و برخورداری از ارتباط فرهنگی و تاریخی با منطقه داشت. ارگ بم بهعنوان یک قلعه تاریخی در دورههای مختلف مورد استفاده قرار گرفته بود و نمادی از غنای فرهنگی و تمدن اسلامی بود که تاریخ و هنر معماری ایران را بازتاب میداد. زلزله ویرانکنندهای که در سال 2003 این منطقه را زیر و رو کرد، باعث تخریب ارگ بم شد و این بنا بهعنوان یکی از نمادهای ارزشمند تاریخی از دست رفت. این حادثه باعث افتتاح بحران ملی در حفاظت و مرمت اماکن تاریخی در ایران شد و توجه جامعه و مسئولان را به اهمیت حفاظت از ارثیههای فرهنگی کشور جلب کرد.
ارگ بم بعد زلزله
در دوران جمهوری اسلامی، دو زلزله بزرگ به یاد ماندنی، یعنی زلزله رودبار و زلزله بم، وقایعی تلخ بودند که جانها را گرفته و خسارات جسمی و مالی گستردهای به بار آوردند. این دو حادثه نه تنها به یادآوری واقعیتهای دردناک تاریخ ایران میپردازند بلکه باعث تخریب جاذبههای فرهنگی نیز شدند. از جمله آثاری که تحت تأثیر زلزله بم قرار گرفت و از فهرست میراث فرهنگی یونسکو خارج شد، ارگ بم کرمان بود. اگرچه زلزله باعث تخریب بسیاری از بناهای ارگ بم شد، اما پس از این حادثه، ایرانیان با اراده و استقامت خود نشان دادند که در برابر سختیها و خسارات میتوانند ساختارهای فرهنگی و تاریخی را دوباره برپا کنند. کمیته ترمیم ارگ بم از همان سال تأسیس شد و با انگیزه جهانی، به تلاش برای بازسازی این ارگ با ابعاد گستردهتر و ارتقاء آن به عنوان یک نماد فرهنگی پرداخت.
تاریخچه ارگ بم کرمان
ارگ بم در استان کرمان، ایران، به عنوان یکی از مهمترین آثار معماری ساسانی شناخته میشود. این ارگ در دوران سلطنت شاپور بزرگ در قرن سوم میلادی ساخته شده است. ساختمان ارگ بم به عنوان قلعه و روایتگر دوران گذشته باستانی ایران به حساب میآید و بیانگر هنر و مهندسی معماری در این دوره است. ارگ بم ابتدا به نام “دیوانخانه شاپور” شناخته میشد و توسط شاپور اول، پادشاه ساسانی، بر روی یک تپه با ارتفاع ۲۵ متری ساخته شد. این ساختمان به عنوان محل اجتماعات مهمی در زمان حکومت سلطنتی برگزیده میشد و به عنوان مرکز تصمیمگیری و اداری شاپور اول شناخته میشد. در سال ۱۳۰۲ هجری شمسی (Solar Hijri)، ارگ بم بهعنوان یکی از آثار تاریخی کشور ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این بنا از نظر معماری، نقشهبرداری، و ارتباط با محیط اطراف، نمونهای بارز از هنر و مهندسی ساختمانی در دوران ساسانی محسوب میشود. بنا به دلیل زلزلهها و خساراتی که به آن وارد شده بود، نیاز به ترمیمات جدی داشت که در دهههای اخیر بهعنوان قدمتی در مسیر حفظ و ارتقاء این میراث انجام شده است.