سرای مشیر شیراز با حجرههای پر از صنایعدستی و فضای فرهنگی در نزدیکی بازار وکیل شیراز قرار دارد. اگر قصد سفر به شیراز و بازدید از این بنا را دارید، در ادامه میتوانید با تاریخچه، جزئیات مسیر، بهترین زمان برای بازدید و جاذبههای اطرافش آشنا شوید.
سرای مشیر شیراز کجاست
سرای مشیر یا سرای گلشن، نگینی تاریخی در قلب شیراز است که ساخت آن به دوران قاجار و همت ابوالحسنخان مشیرالملک میرسد. حجرههای قدیمی این سرا صنایعدستی، نقرهجات، عتیقهجات و سوغات اصیل فارس را به فروش میرسانند. این بازار تاریخی نه فقط محل خرید، بلکه سفری کوتاه به گذشته است.
سرای مشیر از دوران پهلوی به «سرای هنر» شهرت یافت و به مرکزی برای فروش آثار هنری تبدیل شد. با خرید بلیط هواپیما تهران شیراز میتوانید راهی این شهر شده و با قدمزدن در سرای مشیر ترکیبی از بازارگردی، معماری تاریخی و فضای فرهنگی را تجربه کنید.
تاریخچه سرای مسیر شیراز
سرای مشیر شیراز در سال ۱۲۸۸ هجری قمری (حدود ۱۲۵۰ شمسی) و به دستور میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک، وزیر وقت فارس ساخته شد. این مجموعه در زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجار شکل گرفت و طبق موقوف نامه سر در مجموعه، به امام محمدباقر (ع) وقف شد. این اثر در ۲۸ مرداد ۱۳۴۷ با شماره ۴۲۴ در فهرست آثار ملی ثبت شد و همچنان یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی برای مسافران است.
سرای مشیر در سال ۱۳۴۸ به دستور فرح دیبا مرمت و بازسازی شد و کاربری بخشهایی از آن تغییر یافت. حوض مرکزی به چایخانه تبدیل شد و حجرهها محل عرضه صنایعدستی شد. با وجود این تحولات، بافت و هویت تاریخی بنا حفظ و امروزه محل فعالی برای بازدید گردشگران است؛ بهخصوص آنهایی که برای بازدید از این بنای تاریخی، به دنبال بهترین قیمت بلیط هواپیما هستند.
معماری سرای مشیر
سرای مشیر شیراز نمونهای شاخص از معماری اصیل ایرانی – اسلامی در دوره قاجار است که با حیاط مرکزی و طرح هشتی محور فضایی منظم و زیبا ایجاد کرده است. در مرکز حیاط، حوض فیروزهای با کاشیکاریهای معرق و درختان نارنج، هسته اصلی بنا هستند.
سقف هشتی با گنبد کوتاه و بادگیر چند وجهی، جریان هوای طبیعی را تضمین میکند و جلوه متفاوت به ورودی میدهد. سردر چوبی بزرگ مقرنسکاری، شیشههای رنگی و کاشیهای هفترنگ، ظرافت هنر سازندگان را نشان میدهد. این فضا محل اتصال سرای مشیر به اردو بازار و بازار نو مشیر بوده است. چهار ضلع حیاط سرا را حجرههایی در دوطبقه احاطه کردهاند. سقف تمامی حجرهها با روش طاق ضربی ساخته شده و هیچگونه وابستگی به تیرهای چوبی ندارد.
مسیر رفتن به سرای مشیر
- آدرس سرای مشیر شیراز: تقاطع خیابان لطفعلیخان زند و طالقانی به سمت بازار وکیل
اگر با خودرو شخصی قصد بازدید از سرای مشیر را دارید، به دلیل نبود فضای پارک در نزدیکی بنا، بهتر است پارکینگ ارگ کریمخانی پارک کنید. اما مسافرینی که با هواپیما یا قطار به این شهر آمدهاند، میتوانند با تاکسیهای شخصی یا اتوبوسهای خطی از میدان شهدا و خیابان لطفعلیخان خود را به بازار وکیل و سرای مشیر برسانند.
دسترسی به سرای مشیر با مترو نیز آسان است؛ ایستگاه ولیعصر یکی از نزدیکترین ایستگاهها به این بنا است که بعد از آن را میتوانید با اتوبوس یا تاکسی خود را به این بنا برسانید. بعد از بازدید از سرای مشیر و دیگر جاذبه های شهر شیراز، با تهیه بلیط هواپیما شیراز تهران به شهر خود برگردید.
بهترین زمان بازدید از سرای مشیر
بهار بهترین فصل برای بازدید از سرای مشیر شیراز است. زمانی که عطر بهارنارنج در کوچهپسکوچههای شیراز پیچیده و حیاط سرا زیبایی خاص خود را دارد. فصل پاییز نیز برای افرادی که با خلوتی اهمیت میدهند انتخاب مناسبی است. همچنین برای بازدید خلوت روزهای میانی هفته و ساعات ابتدایی صبح یا اواخر شب را انتخاب کنید تا در فضایی راحت از این بنا بازدید کرده و عکاسی نمایید.
جاهای دیدنی نزدیک سرای مشیر
در اطراف سرای مشیر شیراز، مجموعهای از جاذبههای تاریخی و فرهنگی قرار دارد که با فاصله کم، امکان بازدید آنها را در یک روز فراهم میکند. برخی از این جاهای دیدنی به شرح زیر است:
- مدرسه خان شیراز: در دوره شاهعباس صفوی ساخته شد و روزگاری محل تدریس ملاصدرا بود. این مدرسه با سرا حدود ۷۰۰ متر فاصله دارد.
- ارگ کریمخان زند: در سال ۱۱۸۰ به دستور کریمخان ساخته شد که چهار برج مدور با حیاط و حوضهای بزرگ دارد. ارگ کریمخان با سرای گلشن ۳ کیلومتر فاصله دارد.
- موزه پارس: در عمارت هشتضلعی کلاهفرنگی قرار دارد. آرامگاه کریمخان زند در این باغ قرار دارد. فاصله موزه تا سرا حدود ۳ کیلومتر است.
- حمام وکیل: از شاهکارهای معماری دوره زندیه با بخشهای شاهنشین، گرمخانه و سردخانه است. این حمام در محدوده بازار وکیل و سرای مشیر قرار دارد.
- بازار وکیل: بازار تاریخی با طاقهای بلند و مغازههایی پر از سوغات شیراز است. از مسیرهای داخل بازار میتوانید به سرای مشیر دسترسی پیدا نمایید.
- حرم شاهچراغ (ع): زیارتگاهی با آینهکاریهای خیرهکننده که فقط چند دقیقه پیادهروی با سرا فاصله دارد.
نتیجه گیری
سرای مشیر یکی از خاصترین مکانهای تاریخی شیراز است که برای لذتبردن کامل از بازدید سرای مشیر، بهتر است برنامه خود را طوری تنظیم کنید که صبح زود یا وسط هفته به این بنا سر بزنید. بازدید از این بنا اتوبوس و مترو راحتتر و کمهزینهتر است و در یک روز میتوانید با هزینه خیلی کم از سرا و جاذبههای اطرافش بازدید نمایید.
سوالات متداول
- سرای مشیر شیراز کجاست؟ در تقاطع خیابان لطفعلیخان زند و طالقانی، در نزدیکی بازار وکیل شیراز قرار دارد.
- سرای مشیر چه زمانی ساخته شد؟ در دوره قاجار به دستور میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک ساخته شد.
- داخل سرای مشیر چه چیزهایی عرضه میشود؟ عمدتاً صنایعدستی، نقرهجات، عتیقه و سوغات فارس.
- بهترین زمان بازدید از سرای مشیر چه فصلی است؟ بهار، همزمان با عطر بهارنارنج شیراز.
- آیا جاذبههای دیدنی نزدیک سرای مشیر وجود دارد؟ بله، بازار وکیل، حمام وکیل، ارگ کریمخان و حرم شاهچراغ در اطراف آن هستند.