خانه عباسیان کاشان؛ خانه‌ای تاریخی در لیست آثار ملی

خانه عباسیان، که در شهر تاریخی کاشان واقع شده است، گویی دریچه‌ای به سوی ذوق و هنر ایرانیان در دوره قاجار می‌گشاید. این عمارت باشکوه، که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده، با معماری خیره‌کننده و تزئینات ظریف، هر ساله گردشگران بسیاری را به خود مجذوب می‌کند.

قصری از دل تاریخ

ساخت خانه عباسیان در حدود 180 سال پیش توسط حاج محمد ابراهیم تاجر کاشی آغاز شد و بیست سال به طول انجامید. وسعت این خانه که بالغ بر 5000 متر مربع است، نشان از ثروت و نفوذ بنیانگذار آن دارد.

معماری در خدمت آسایش

خانه عباسیان در پنج طبقه بنا شده و از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن می‌توان به وجود پنج حیاط اندرونی و بیرونی اشاره کرد. این حیاط‌ها که با حوض‌ها و فواره‌های متعدد تزیین شده‌اند، در کنار بادگیرها، نقش مهمی در تهویه مطبوع طبیعی بنا ایفا می‌کنند.

تدبیری خلاقانه برای گرمای کویری

معماران ایرانی با ظرافت تمام، از مصالح بومی مانند آجر، کاشی و گچ در ساخت خانه عباسیان استفاده کرده‌اند. ضخامت زیاد دیوارها، استفاده از ایوان در معماری بنا و سقف‌های بلند از جمله عناصری هستند که به خنک نگه داشتن خانه در گرمای سوزان کویر کمک می‌کنند.

بهشتی از هنر و ظرافت

اما آنچه بیش از هر چیز، خانه عباسیان را منحصر به فرد می‌کند، تزئینات بی‌نظیر آن است. گچبری‌های ظریف و پر نقش و نگار، نقاشی‌های بدیع بر روی دیوارها و کاشی‌کاری‌های هفت رنگ، هر گوشه‌ای از این خانه را به یک اثر هنری بدل کرده‌اند.

سفری در گذر زمان

امروزه خانه عباسیان به عنوان موزه کاشان شناخته می‌شود و مجموعه‌ای از آثار تاریخی و فرهنگی شامل ظروف سفالی، اشیاء فلزی، فرش‌ها و تابلوهای نقاشی را در خود جای داده است. گشت و گذار در این موزه، فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی ایران در دوره قاجار است.

علاوه بر موزه، در خانه عباسیان بخش‌های دیگری نیز وجود دارد که به فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی اختصاص یافته‌اند. کتابخانه، فروشگاه صنایع دستی و کافی‌شاپ از جمله این بخش‌ها هستند. خانه عباسیان، بدون شک، یکی از جاذبه‌های گردشگری اصلی شهر کاشان است و تجربه‌ای منحصر به فرد را برای بازدیدکنندگان خود رقم می‌زند.

نکاتی جالب در مورد خانه عباسیان

در ساخت این خانه از 2 میلیون آجر استفاده شده است. بلندترین بادگیر خانه عباسیان 38 متر ارتفاع دارد. نقاشی‌های روی دیوارهای خانه عباسیان، داستان‌هایی از شاهنامه و مثنوی را به تصویر می‌کشند. در این خانه دو حمام وجود دارد که یکی از آنها مخصوص اندرونی و دیگری مخصوص بیرونی بوده است.

بخش‌های مختلف خانه

• حیاط بیرونی: این حیاط که در ورودی اصلی خانه قرار دارد، محل استقبال از مهمانان بوده است. حوض بزرگ و فواره‌های این حیاط، فضایی خنک و دلنشین را ایجاد می‌کنند.
• حیاط اندرونی: این حیاط که در بخش خصوصی خانه واقع شده، محل زندگی زنان و فرزندان خانواده بوده است. تزئینات این حیاط نسبت به حیاط بیرونی ظریف‌تر و هنرمندانه‌تر است.
• تار عنکبوتی: این فضا که در بالاترین بخش خانه قرار دارد، مکانی برای گذراندن وقت و لذت بردن از منظره‌ی شهر بوده است.
• مطبخ: در بخش جنوبی خانه قرار دارد و فضایی نسبتاً بزرگ و مجهز است.
• حمام: دو حمام در خانه وجود دارد که یکی مخصوص اندرونی و دیگری مخصوص بیرونی بوده است. حمام اندرونی با تزئینات کاشی و نقاشی، از زیباترین بخش‌های خانه است.
• برج‌های بادگیر: دو برج بادگیر در خانه عباسیان وجود دارد که نقش مهمی در تهویه مطبوع طبیعی بنا ایفا می‌کنند.

نکات جالب دیگر

در زیرزمین خانه ، مخزن‌های آب بزرگی وجود دارد که برای ذخیره‌ی آب قنات استفاده می‌شده است. شیشه‌های رنگی در پنجره‌های خانه عباسیان، نوری دلنشین و هوای مطبوع را به داخل خانه هدایت می‌کنند. تزئینات آینه‌کاری در بسیاری از بخش‌های خانه، زیبایی و شکوه آن را دوچندان کرده‌اند. کتابخانه‌ی خانه عباسیان، مجموعه‌ای از کتاب‌های نفیس در زمینه‌های مختلف را در خود جای داده است.

خانه‌ی عباسیان، گنجینه‌ای از هنر و معماری ایرانی است که هر ساله گردشگران بسیاری را به خود مجذوب می‌کند. بازدید از این خانه‌ی تاریخی، سفری به گذشته‌ی پرشکوه ایران و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.

مسجد سنگی داراب، یادگاری از شکوه ساسانیان