موزه هنر ایران، گامی در جهت حفظ و احیای فرهنگ و هنر ایرانی
در قلب پایتخت پرجنب و جوش ایران، گویی دریچهای به سوی تاریخ گشوده میشود. کاخ مرمر، با شکوه و عظمت بینظیر، یادگاری از دوران پهلوی است که با معماری چشمنواز و تالارهای مجلل، هر گردشگری را مجذوب خود میکند. قدم گذاشتن در این کاخ، گویی سفری در گذر زمان است، سفری به دوران پادشاهان و رویدادهای مهم تاریخ ایران.
شاهدی بر وقایع تاریخی
کاخ مرمر، گویی یک فرد کهنسالی است که وقایع و رویدادهای تاریخی زیادی را به خود دیده و سن و سالی ازش گذشته است. از قدمت این کاخ حدودا یک قرن میگذرد. ساخت آن در سال 1313 به دستور رضا شاه پهلوی و با معماری لئون تادوسیان معمار برجسته ارمنیایرانی آغاز شد و پس از گذشت حدود یک دهه در سال 1316 به پایان رسید.
از دفتر کار شاه تا موزه
کاخ مرمر در طول تاریخ خود، کاربریهای مختلفی داشته است. پس از اتمام ساخت، به عنوان دفتر کار و محل اقامت زمستانی رضا شاه مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن، محل اقامت شاه جوان، محمدرضا پهلوی و همسر اولش ملکه فوزیه شد و همچنین مراسم عقد شاه با فرح دیبا هم در همین کاخ مرمر برگزار شد. اما پس از دومین ترور محمدرضا پهلوی، در سرسرای ورودی کاخ مرمر، این مکان بیشتر به عنوان محل برگزاری ملاقاتها، دیدارها و شرفیابیها استفاده میشد و خود وی به کاخ نیاوران نقل مکان کرد.
موزه خاندان پهلوی
کاخ مرمر در سال ۱۳۵۵ برای آشنایی بیشتر مردم با خانواده پهلوی تبدیل به موزه شد و تا سال 1357 به عنوان موزه پهلوی قابل بازدید برای عموم بود. هماکنون این موزه به روی بازدیدکنندگان باز است و در آن میتوانید گنجینهای از آثار هنری ایران از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوره معاصر را ببینید.
تالار ورودی کاخ مرمر، شاهکاری از هنر و معماری
در بدو ورود به کاخ مرمر، گویی دریچهای به سوی دنیای هنر و معماری گشوده میشود. تالار ورودی، با شکوه و عظمت بینظیر، شما را مجذوب زیبایی و ظرافت خود میکند. گچبریهای ظریف، نقاشیهای چشمنواز، و سنگهای مرمرِ صیقلی، همگی در خلق فضایی بیبدیل نقش دارند. عبور از این پلکان، حس قدم زدن در باغی پر از گل و گیاه را تداعی میکند. در مرکز تالار، اتاق گنبدی شکلی قرار دارد که طرح آن از گنبد مسجد شیخ لطفالله الهام گرفته شده است. این اتاق، با تزئینات و نقاشیهای نفیس، به مثابه نگینی در قلب تالار ورودی میدرخشد.
قسمتهای مختلف گنبد
پوسته درونی؛ با نقوش اسلیمی و ختایی از درون و نقوش شمسه و ترنج از بیرون آراسته شده است. زیرگنبد؛ ترکیبی از آجر و کاشی است که نگارههای آن ترنج کنگری و ترنج درهم است. دو کتیبه کمربندی؛ با ارتفاع کم و با نقش گیاهی بهصورت حاشیه تکراری است. ساقه گنبد؛ دارای ۱۶ روزنه و خشتهای کاشی با نقوش اسلیمی و ختایی به رنگهای درخشان در زمینه سفید است.
موزه هنر ایران، نشانی از اصالت و صلابت
در صبح روز ۶ بهمن ۱۳۹۸، پس از ۴۱ سال، کاخ مرمر برای اولین بار درهای خود را به روی رسانهها گشود. این اتفاق، نقطه عطفی در تاریخ این بنای باشکوه بود و فرصتی برای آشنایی بیشتر مردم با این کاخ ارزشمند و گنجینههای هنری آن فراهم کرد. بازگشایی کاخ مرمر به روی مردم، گامی مهم در جهت حفظ و معرفی این بنای ارزشمند بود. این اتفاق، نویدبخش آیندهای روشن برای این کاخ و تبدیل شدن آن به یک مرکز فرهنگی و گردشگری مهم در پایتخت ایران است. در اینجا معرفی کوتاهی به 13 تالار این کاخ که اکنون به عنوان موزه هنر ایران قابل بازدید است میپردازیم. در طبقه همکف موزه هنر ایران، گویی دریچهای به سوی تاریخ ایران گشوده میشود. سه تالار اول این طبقه، شما را به سفری در گذر زمان میبرند و با آثار ایرانی پیش از تاریخ تا سدههای اولیه اسلامی آشنا میکنند.