ایران سرزمینی پهناور و متنوع است که از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب مملو از کوهها و رشتهکوههای شگفتانگیز است. هر کدام از این کوهها، زیبایی منحصربهفرد خود را دارند و میتوانند مقصدی ایدهآل برای دوستداران طبیعت و کوهنوردی باشند. در این مقاله از مجله همسفرشیم، به معرفی 9 تا از قله های ایران میپردازیم که میتوانید به آنها سفر کنید و از طبیعت بکر و مناظر بینظیرشان لذت ببرید.
دیو سپید پای دربند، دماوند!
دماوند، بلندترین قله ایران و خاورمیانه، با ارتفاع 5610 متر، در شمال ایران و در استان مازندران واقع شده است. این کوه به دلیل عظمت و شکوهش، از دیرباز در فرهنگ و اساطیر ایرانی جایگاه ویژهای داشته است و به عنوان نماد ایران شناخته میشود. دماوند دارای یخچالهای دائمی و قلهای مخروطیشکل است و صعود به آن برای کوهنوردان چالشی جذاب و هیجانانگیز به حساب میآید.
علم کوه: قلهای برای دلیران
در میان قلل سر به فلک کشیده ایران، علم کوه همچون نگینی درخشان میدرخشد و به عنوان یکی از سختترین و چالشبرانگیزترین قلههای کشور شناخته میشود. این غول ۴۸۵۰ متری، در آغوش البرز، در استان مازندران و در همسایگی شهرهایی چون کلاردشت، طالقان و پراچان قد علم کرده است.
صعود به علم کوه، سفری نیست که هر کسی از آن برآید. این قله، با دامنه شمالی خود که به عنوان سختترین مسیر سنگ نوردی و دیواره نوردی در ایران شناخته میشود، فقط پذیرای کوهنوردان کارآزموده و دلیر است.
سبلان: نگین آذربایجان
کوه سبلان، سومین قله بلند ایران، پس از دماوند و علمکوه، در استان اردبیل و در شمال غرب کشور واقع شده است. این کوه با ارتفاع 4811 متر، یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری ایران به شمار میرود و به دلیل زیباییهای طبیعی و جاذبههای منحصر به فردش، به نگین آذربایجان شهرت یافته است.
سبلان به عنوان یکی از مهمترین رشته کوههای ایران، به ثبت آثار ملی رسیده و در فهرست میراث طبیعی ملی ایران نیز جای گرفته است. این کوه یخچالهای دائمی، چشمههای آبگرم معدنی، دریاچههای مرتفع و مناظر چشمنواز دارد که هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جلب میکند.
سهند: بام بلند آذربایجان
رشته کوه سهند، یکی از بلندترین و زیباترین قلههای ایران، با آتشفشانی غیرفعال، چشمههای آب معدنی و طبیعت بکر و چشمنواز، مقصدی ایدهآل برای کوهنوردی، طبیعتگردی و ماجراجویی است.
این رشته کوه دیدنی که در شمال غرب ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است، با سه قله مرتفع، مناظر خیرهکننده و هوای خنک و دلانگیز، هر ساله پذیرای گردشگران و کوهنوردان زیادی از سراسر کشور است.
بلندترین قله سهند با ارتفاع 3707 متر، در نزدیکی شهرستان تبریز واقع شده و قلل جام، مورتال داغی، گیرو داغی، آتاشان، سلطان، کمال، دمیرلی، آغ آغ، شیر داغی، درویش و حرم داغی، دیگر قلههای معروف این رشته کوه هستند. دریاچه زیبای ارومیه، بخش بزرگی از غرب این رشته کوه را پوشش میدهد و منظرهای بینظیر از ارتفاعات سهند به نمایش میگذارد. بهترین زمان برای صعود به سهند، اردیبهشت و خرداد ماه است، زمانی که هوا خنک و مطبوع و طبیعت سرسبز و پرنشاط است.
همچنین میتوانید در رابطه با کوه اژدها، نگین زمینشناسی گرمسار مطلب اختصاصی در سایت همسفرشیم را بخوانید پس برای این کار توصیه میکنیم مقاله با عنوان معرفی کوه اژدها را مطالعه نمایید.
دنا: بام بلند زاگرس
رشته کوه دنا یکی از بلندترین و مرتفعترین رشته کوههای ایران است که در استانهای کهگیلویه و بویراحمد و اصفهان واقع شده است. این رشته کوه با داشتن قلههای مرتفع، یخچالهای طبیعی، رودخانههای خروشان، دشتهای سرسبز و مناظر بکر، به یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری طبیعت در ایران تبدیل شده است.
بلندترین قله دنا، قله بیژن با ارتفاع 4448 متر است که پس از قلههای البرز، دومین قله بلند ایران محسوب میشود. این رشته کوه به دلیل تنوع زیستی و وجود گونههای نادر گیاهی و جانوری، از جمله حیات وحش غنی، یکی از مهمترین مناطق حفاظت شده در ایران به شمار میرود.
اشترانکوه: بام ایران با یخچالهای طبیعی و طبیعتی بکر
اشترانکوه، با 50 کیلومتر طول، یکی از بلندترین قله های ایران است که در استان لرستان و در نزدیکی شهرستان ازنا واقع شده است. این رشتهکوه زیبا که از سال 1340 به عنوان منطقهای حفاظتشده شناخته میشود، از تنوع گیاهی و جانوری فوقالعادهای برخوردار است.
بلندترین قله اشترانکوه، چال نام دارد و با ارتفاع 4100 متر، بام ایران لقب گرفته است. این رشتهکوه به خاطر وجود یخچالهای طبیعی و دائمی، در بین کوهنوردان و طبیعتگردان از محبوبیت بالایی برخوردار است.
اشترانکوه، بهشت زمستانی ایران، در هر فصل از سال زیبایی خاص خود را دارد. در بهار، با رویش گلها و گیاهان منظرهای دلانگیز خلق میشود. در تابستان، کوهنوردان و طبیعتگردان به این منطقه صعود میکنند تا از خنکای هوا و طبیعت بکر آن لذت ببرند. پاییز، اشترانکوه را به رنگهای نارنجی و قرمز میآراید و زمستان، این منطقه را با پوششی سفید از برف میپوشاند و فرصتی برای اسکی و ورزشهای زمستانی فراهم میکند.
شیرکوه: بام ایران در قلب کویر
شیرکوه، بلندترین قله استان یزد و بلندترین نقطه رشته کوه مرکزی ایران با ارتفاعی معادل 4075 متر، نگینی درخشان در کویر ایران است. این کوه که در 50 کیلومتری جنوب غربی شهر یزد و 20 کیلومتری شهر بافق واقع شده است، به دلیل برخورداری از آب و هوای خنک و طبیعت بکر و ییلاقی، به عنوان “بام یزد” و “بام ایران” شناخته میشود.
قالی کوه: نگینی در قلب لرستان
قالی کوه یا غالیه کوه، دومین قله بلند استان لرستان با ارتفاعی معادل 4055 متر، در رشته کوه زاگرس و در نزدیکی شهرستان الیگودرز واقع شده است. این کوه به دلیل برخورداری از طبیعت بکر و ییلاقی، پوشش گیاهی و جانوری متنوع و چشماندازهای زیبا، یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری در لرستان به شمار میرود.
از جمله ویژگیهای بارز قالی کوه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
شیرکوه و قالی کوه، هر دو به دلیل برخورداری از طبیعت بکر و ییلاقی، تنوع آب و هوایی، پوشش گیاهی و جانوری غنی و جاذبههای گردشگری فراوان، از جمله قلههای مرتفع، درههای عمیق، چشمهها و آبشارها، غارها، یخچالهای طبیعی و آثار باستانی، جزو زیباترین و محبوبترین کوههای ایران به شمار میروند.
بینالود: نگینی در میان دشتهای نیشابور و مشهد
در میان انبوه رشتهکوههای سرسبز شمال ایران، نام بینالود با شکوه و عظمت خود میدرخشد. این کوهستان که ارتفاع قلههای آن به 3250 متر میرسد، گویی مرزی طبیعی بین دو دشت حاصلخیز نیشابور و مشهد ترسیم کرده است. نام “بینالود” نیز به همین معنا اشاره دارد و از ترکیب دو واژه “بین” و “الود” به معنای “جدا شده” تشکیل شده است.
رشتهکوه بینالود، با دامنههای سرسبز و مناظر چشمنواز، مقصدی ایدهآل برای دوستداران طبیعت و کوهنوردی است. درههای عمیق، رودخانههای خروشان، غارهای یخی و چشمههای جوشان، تنها بخشی از زیباییهای بینظیر این منطقه هستند.
سخن آخر، کوهها نمادی از قداست در گذر زمان و فرهنگها
از دیرباز، در فرهنگ اکثر جوامع، کوهها به عنوان نمادی از قداست و عظمت شناخته شدهاند. این باور ریشه در اعماق تاریخ دارد، زمانی که انسانها کوهها را مأمن خدایان و موجودات فراطبیعی میدانستند.
در ایران نیز کوهها از دیرباز جایگاهی ویژه در فرهنگ و باور مردم داشتهاند. رشتهکوههای البرز و زاگرس که در پهنه این سرزمین پهناور کشیده شدهاند، در اساطیر و ادبیات فارسی نقشی پررنگ دارند. شاهنامه فردوسی، حماسه ملی ایران، مملو از داستانهایی است که در کوهها رخ میدهند. کوه دماوند، بلندترین قله ایران، در شاهنامه به عنوان نمادی از قدرت و عظمت توصیف شده است.
امروزه، صعود به کوهها نه تنها به عنوان یک چالش ورزشی، بلکه به عنوان سفری معنوی و سفری به سوی خودشناسی نیز شناخته میشود. کوهها با عظمت و شکوه خود، انسان را به تفکر در مورد جایگاه خود در جهان و عظمت هستی وا میدارند. بنابراین، میتوان گفت که کوهها فراتر از تودههای عظیم سنگ و خاک هستند. آنها نمادی از قداست، عظمت و پایداری هستند و نقشی مهم در فرهنگ، تاریخ و باورهای جوامع مختلف ایفا میکنند.
اگر تمایل دارید تا در رابطه با کوهنوردی و روند آن اطلاعات مناسبی را بدست آورید، میتوانید مقاله موجود در سایت همسفرشیم را با عنوان راهنمای کامل کوهنوردی مطالعه نمایید.
برای خواندن مقالات بیشتر میتوانید مقالات ایرانگردی را مطالعه کنید.
سوالات متداول
- مشهورترین قلههای ایران کداماند؟
قلههایی مانند دماوند، علمکوه، سبلان، زردکوه، توچال، الوند، کرکس، شیرکوه، و تفتان از مشهورترین قلههای ایران هستند. - بلندترین قله ایران کدام است؟
دماوند بلندترین قله ایران با ارتفاع 5,671 متر است که در رشتهکوه البرز قرار دارد و یک آتشفشان خاموش محسوب میشود. - بهترین زمان برای صعود به قلههای ایران چه زمانی است؟
بهترین زمان بسته به قله متفاوت است، اما معمولاً فصل بهار و تابستان برای صعود ایمن و لذتبخش به اکثر قلهها توصیه میشود. - آیا برای صعود به قلههای ایران به تجهیزات خاصی نیاز است؟
بله، تجهیزات لازم شامل کفش مناسب کوهنوردی، لباس ضدآب و باد، کولهپشتی، کیسهخواب، و لوازم ایمنی مانند طناب و کرامپون میشود. - آیا قلههای ایران برای کوهنوردان مبتدی مناسب هستند؟
برخی از قلهها مانند توچال یا شیرکوه مسیرهای آسانتری دارند و برای کوهنوردان مبتدی مناسبترند، اما قلههایی مثل دماوند و علمکوه نیاز به تجربه و آمادگی بیشتری دارند.