یکی از دلایلی که مردم ایران، سفر به ارمنستان را دوست دارند، نزدیکبودن فرهنگ این کشور به ایران است. شاید برای همین باشد که خیلی از ایرانیها برای تفریح، سفر به جاهای دیدنی ارمنستان را انتخاب میکنند. جشنهای ارمنستان میان ایرانیها معروف است که یکی از محبوبترین آنها، جشن آب ارمنستان است.
این جشن در تیر سال آینده برگزار میشود و بهدلیل اشتیاق ایرانیان برای شرکت در آن، در این مقاله از مجله گردشگری همسفرشیم به معرفی جشن وارداوار ارمنستان و تاریخ دقیق برگزاری آن میپردازیم.
جشن آب ارمنستان چه مراسمی است؟
وقتی اولین بخارها بر اثر برخورد آب با لباس و تن گرمتان در تابستان را میبینید، در واقع جشن آب ایروان شروع شده است. جشن آب ارمنستان که به آن جشن وارداوار (Vardavar) هم گفته میشود، قدمتی طولانی دارد که داستان آن به دوران بتپرستی برمیگردد.
جشنواره وارداوار ارمنستان یا جشن آب ارمنستان یکی از جشنهای مذهبی و ملی این کشور است که مراسم مختلفی دارد. از مراسمهای این جشن میتوانیم به آببازی، آوازخوانی و رقص اشاره کنیم.
تقریبا همه مردم ارمنستان از هر سنی در این جشن ملی-مذهبی شرکت میکنند. وقتی پایتان به جشن باز شود، دیگر از خیس شدن در امان نیستید. چون برای مردم فرقی نمیکند که شما را میشناسند یا نه، در هر صورت با یک سطل آب از شما پذیرایی میکنند.
بین مراسم جشن آب ارمنستان وقتی مشغول آببازی هستید، ناگهان ماشین آتشنشانی را میبینید که وارد محوطه جشن شده و به روی مردم آب میپاشد. در بعضی از تصاویر این جشن از سالهای قبل دیده شده که بخشی از شهر مثل یک دریاچه پُرآب شده است.
یکی از دلایلی که همه مردم ارمنستان از کوچک و بزرگ، پیر و جوان در این جشن شرکت میکنند، تداعی آببازی در دوران کودکی است. جشن آب ایروان سرشار از روح زندگی است چون میتوانید همه استانداردهای بزرگسالی را کنار گذاشته و مانند بچهها آببازی کنید. در کنار این آببازی، هیاهوی موسیقی و رقص در همهجا شما را بهوجد میآورد.
حواستان باشد که در روز جشن آب ارمنستان، این جشن در سرتاسر کشور برگزار میشو؛ بنابراین امکان ندارد خیس نشوید؛ چون ممکن است وقتی از پیادهرو رد میشوید، یک نفر از بالکن طبقات بالایی یک ساختمان سطلی پُر از آب را روی سر شما خالی کند. از همان لحظهای که اولین قطره آب را لمس میکنید، شما هم به بخشی از جشن تبدیل شدهاید.
آداب شرکت در جشن وارداوار ارمنستان
هر مراسمی آداب خاص خودش را دارد. حالا که مهمان مردم ارمنستان در جشن آب ارمنستان هستید؛ پس باید آداب شرکت در جشن وارداوار ارمنستان را هم رعایت کنید.
صبح روز جشن آب، قبل از هر چیز، مردم ارمنستان در مراسم تجلی مسیح شرکت میکنند که در کلیساهای سطح شهر برگزار میشود. بعد از آن هم، مراسم تقدیس آب و برکتبخشیدن به میوهها (بهخصوص سیب) شروع میشود.
بخش دیگری از مراسم شامل آزادکردن کبوترها و همینطور دعا برای جلوگیری از وقوع سیل در جهان است. لازم است بدانید که آب پاشیدن به سر و کله مردم با سطل تنها مراسم جشن آب ارمنستان نیست و مردم در این جشن سرودهای محلی میخوانند و با آن میرقصند.
در جشن وارداوار ارمنستان نمایشهای بومی هم برگزار میشود و بازیهای سنتی انجام میشود. بخش خوشمزه و جذاب این جشن، غذاهای سنتی و محلی ارمنستان است که میتوانید از خوردن آنها لذت ببرید و بعد سراغ آببازی بروید.
در جشن آب، غرفههایی بر پا میشود که در آن آثار هنری میفروشند؛ پس فرصت خوبی است تا چند سوغاتی اصیل و زیبا از ارمنستان برای خودتان و دوستانتان بخرید.
هیچکس قبل ریختن سطلی از آب سرد از شما اجازه نمیگیرد یا خبرتان نمیکند؛ پس هر لحظه از روز جشن آب ارمنستان غافلگیر میشوید؛ چون آببازی در جشن هیچ قانونی ندارد. یادتان باشد که در این جشن طوری خیس میشوید که انگار به داخل استخر پریده باشید؛ بنابراین با خودتان موبایل و ساعتهایی که ضدآب نیستند، نبرید.
جشن آب ارمنستان کجا برگزار میشود؟
دلیل خاصی پشت برگزاری جشن آب ایروان بعد از برداشت محصول قرار دارد. این جشن در واقع به نمادی از پاکی و شفابخشی تبدیل شده که در یک روز گرم تابستانی برگزار خواهد شد. جشن وارداوار در همه شهرها و مناطق کشور ارمنستان برگزار میشود.
در هر نقطهای از شهر که باشید، خیس خواهید شد؛ البته این جشن در شهر ایروان کمی جنبوجوش بیشتری دارد؛ چون مردم بیشتری به این شهر میآیند تا در جشن شرکت کنند.
ایروان پایتخت ارمنستان است و شلوغی بیشتر آن هم طبیعی است. تقریبا میشود با اطمینان گفت که ایروان به قطب برگزاری جشن وارداوار یا جشن آب ارمنستان تبدیل شده است.
یکی از جاهای دیدنی ارمنستان که ورود به آن در طول سال ممنوع شده، دریاچه قو است. در روز جشن آب، حتی ورود به دریاچه قو هم آزاد میشود و مردم اجازه دارند وارد دریاچه شوند. آب دریاچه به منبعی بزرگ برای باشکوهترشدن جشن تبدیل میشود.
برای اینکه خودتان را به جشن برسانید، هیچ راه سختی وجود ندارد؛ چون همه جای شهر این مراسم برگزار میشود.
از همان لحظهای که از اقامتگاه و هتل خود بیرون میآیید، درواقع در دل جشن قرار گرفتهاید؛ البته اگر دلتان کمی شلوغی و هیجان بیشتر میخواهد، باید بهسمت میدانها و مراکز مهم شهر محل اقامت خودتان بروید.
تاریخ برگزاری جشن آب ارمنستان سال آینده
جشنهای ارمنستان هرکدام دلیلی خاص دارد. جشن آب ایروان در زمان برداشت محصول و بهعنوان پاداشی برای یک سال کار سخت برگزار میشود. این جشن درست ۹۸ روز (یا ۱۴ هفته) بعد از جشن عید پاک برگزار خواهد شد.
طبق بعضی دادهها جشن آب ارمنستان در تاریخ ۷جولای ۲۰۲۴ یعنی روز یکشنبه ۱۷تیر۱۴۰۳ در شهرهای ارمنستان برگزار میشود؛ البته اختلافاتی درباره تاریخ دقیق برگزاری این جشن در میان سایتهای مختلف و معتبر ارمنی وجود دارد
بعضی از این سایتها گفتهاند که جشن وارداوار یا جشن آب ارمنستان در تاریخ ۲۴ یا ۲۸ جولای برگزار میشود. درحالیکه گوگل در صفحه اول خود در نتایج جستوجوی Vardavar 2024، تاریخ برگزاری جشن را ۷ جولای اعلام کرده است.
نکته مهم اینکه تاریخ برگزاری این جشن در هر سال تغییر میکند؛ چون باید دقیقا ۱۴ هفته بعد از جشن روز پاک برگزار شود و جشن روز عید پاک هم هر سال تاریخش تغییر میکند.
شاید برای همین باشد که تاریخ دقیق جشن هنوز مشخص نشده است. جشن آب در سال ۲۰۲۳ و سالهای قبل از آن در تاریخ دیگری برگزار شده است. در جدول زیر میتوانید تغییر تاریخ برگزاری جشن در هر سال را ببینید.
سال | روز |
۲۰۲۴ | ۷ جولای |
۲۰۲۳ | ۱۶ جولای |
۲۰۲۲ | ۲۴ جولای |
۲۰۲۱ | ۱۱ جولای |
۲۰۲۰ | ۱۹ جولای |
جشن آب ارمنستان چند روز است؟
جشن وارداوار ارمنستان درست ۹۸ روز (۱۴ هفته) بعد از عید پاک برگزار میشود.
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم؛ چون روز عید پاک در هر سال تغییر میکند؛ بنابراین روز جشن آب ارمنستان هم تغییر خواهد کرد. این جشن در یک روز و در سراسر ارمنستان برگزار میشود.
برنامههای ویژه جشن آب ارمنستان ۲۰۲۴
جشنواره وارداوار ارمنستان یکی از جشنهای ملی-مذهبی این کشور است که هر سال برگزار میشود. این جشنواره بهصورت سنتی با خدای Astghik که الهه آب، زیبایی، باروری و عشق است، همراه خواهد بود.
در ارمنستان، جشنهایی که به خدای Astghik مربوط میشود، Vardavar مینامند. در بخشهای بعدی میگویم که ریشه کلمه Vardavar از کجا آمده است.
این جشن فقط یک آببازی ساده نیست و باید انتظار اتفاقات قشنگتری را هم داشته باشید. جشن آب آداب و رسوم و مراسمهای خاص خود را دارد که شامل موارد زیر میشود.
- در صبح روز برگزاری جشن، مردم مراسم تجلی مسیح را در کلیسا برگزار میکنند.
- بعد از مراسم تجلی مسیح، مراسم تقدیس آب و نعمتهای الهی مانند نان و میوه (بهخصوص سیب) برگزار میشود.
- بخش بعدی مراسم شامل آزادکردن کبوترهاست که نشانهای از نیایش مخصوص این مراسم است.
- در مرحله بعد، مردم برای جلوگیری از وقوع سیل در جهان دعا میکنند.
- مراسمهای آیینی و رقصهای سنتی در کنار اجرای موسیقی پاپ و سنتی بخشی مهم از مراسم جشن آب ارمنستان است.
- مهمترین و جذابترین مراسم در جشنواره وارداوار، آببازی است؛ بهطوریکه تمام سطح شهر و همه مردم خیس میشوند؛ اما خنده از روی لبهای آنها محو نمیشود. مردم با هر سلاحی که بتوانند مثل سطل آب، شلنگ و حتی تفنگهای آبپاش به روی شما آب میپاشند.
- یکی دیگر از سنتها و مراسم این جشنواره، هدیهدادن است. مردم به نشانه حس دوستی و عشق به دوستان و خانواده خودشان هدیه میدهند که میتواند شامل هدایای کوچک یا حتی شیرینی باشد.
تاریخچه جشن آب ارمنستان
قدمت جشن وارداوار ارمنستان به قبل از دوران مسیحیت و در واقع به زمان بتپرستی برمیگردد. این جشن با خدای Astghik مرتبط است که الهه آب، عشق، زیبایی و باروری در ارمنستان است.
جشنهایی که با این خدا مرتبط است، در ارمنستان با نام Vartavar میشناسند. نکته جالب درباره نامگذاری این جشنها مثل همین جشن آب ارمنستان مفهوم کلمه Vartavar و ارتباط آن با هدیهدادن گل سرخ و آتشین در روز جشن است.
بر اساس یک افسانه، الهه Astghik (آستغیک) با پاشیدن آبی گلگون، عشق را در سرزمین ارمنستان گسترش داد. برای همین هم جشن آب پاشیدن در ارمنستان را Vardavar مینامند؛ چون در زبان ارمنی کلمه «Vard» به معنای «گل سرخ یا آتشین» و کلمه «Var» به معنای «برخاستن» است.
بهترین راه شرکت در جشن آب ارمنستان
برای شرکت در جشنواره وارداوار ارمنستان باید در ماه جولای به این کشور سفر کنید. روشهای مختلفی برای سفر به ارمنستان و شرکت در این جشنواره وجود دارد.
شاید از بین تمامی روشها، سفر هوایی بهترین انتخاب باشد؛ چون زمان کمتری در مسیر هستید.
– سفر زمینی
برای سفر زمینی به ارمنستان میتوانید اتوبوس را انتخاب کنید؛ البته اگر خودتان ماشین دارید و حوصله چندین ساعت رانندگی را دارید، بحث جدایی است و میتوانید با ماشین خودتان راهی سفر شوید.
اتوبوسهایی که از تهران به ایروان میروند، میتوانید در پایانه غرب (آزادی) و پایانه بیهقی (آرژانتین) رزرو کنید.
تعداد اتوبوسهای پایانه آزادی بیشتر از آرژانتین است؛ پس احتمال اینکه در یک ساعت مشخص برای رفتن به جشن آب ارمنستان اتوبوس داشته باشند، بیشتر خواهد بود.
مقصد اتوبوسهایی که بهسمت ارمنستان و جشن آب ارمنستان میرود، شهر ایروان است و هزینه بلیط هم بسته به کیفیت خدمات و نوع اتوبوس متفاوت است.
برای سفر زمینی به ارمنستان با ماشین شخصی باید اول بهسمت مرز «نوردوز» در استان آذربایجان شرقی بروید. مسیر طولانی است؛ پس با خودتان وسایل راحتی و البته خوراکی و آب آشامیدنی ببرید.
بسته به مبدا سفر ممکن است چند ساعت در مسیر جشن آب ارمنستان باشید. برای رسیدن به مقصد که ایروان است، اول باید تا تبریز برانید و بعد از آنها هم بهسمت جلفا حرکت کنید.
وقتی به جلفا رسیدید باید بهسمت سیهرود حرکت کنید تا بعد از سیهرود به مرز نوردوز برسید. اگر مبدا سفر شما را تهران در نظر بگیرم بهطورکلی هر مسیری که گفتم مسافتی به شرح زیر دارد.
- تهران تا تبریز؛ ۶۲۴ کیلومتر حدود ۶ ساعت و ۲۴ دقیقه
- تبریز تا جلفا؛ ۱۳۹ کیلومتر حدود ۱ ساعت و ۲۳ دقیقه
- جلفا تا سیهرود؛ ۴۷ کیلومتر حدود ۵۰ دقیقه
- سیهرود تا مرز نوردوز؛ ۶۱.۸ کیلومتر حدود ۱ ساعت و ۱۲ دقیقه
- مرز نوردوز تا ایروان؛ ۳۸۳ کیلومتر حدود ۷ ساعت و ۱۶ دقیقه
– سفر هوایی
سریعترین روش برای رسیدن به ایروان و جشن آب ارمنستان سفر با هواپیماست. پروازهایی که از شهر تهران به سمت ایروان پرواز میکنند در ۳ دسته اصلی زیر تقسیم میشود.
- پروازهای بدون توقف با مدت پرواز حدود ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه
- پروازهای دارای یک توقف با مدت پرواز بیشتر از ۵ ساعت
- پروازهای دارای بیشتر از یک توقف با مدت پرواز بیشتر از ۸ ساعت
بسته به اینکه چقدر عجله دارید، میتوانید یکی از پروازهای بالا را برای سفر خود انتخاب کنید؛ البته نباید تاثیر هزینه روی انتخاب پروازها را فراموش کنید.
– سفر با تور مسافرتی
سفر با تورهای مسافرتی، از قبل برنامهریزی شده است و مدتزمانی که در سفر هستید، مثل سفر با ماشین شخصی است با این تفاوت که میتوانید کنار پنجره بنشینید و از منظره و مسیر لذت ببرید.
تورهای مسافرتی باتوجهبه سطح و نوع خدماتی که ارائه میکنند، هزینه متفاوتی دارد و بسته به شهر مبدا ممکن است از مسیرهای متفاوتی عبور کنند؛ اما مقصد نهایی همه آنها در ایران، مرز نوردوز و در نهایت ایروان برای جشن آب ارمنستان است.
اقامت در هتلهای ارمنستان
جشن وارداوار یا جشن آب ارمنستان تنها روزی در ارمنستان است که مردم، همسایهها و غریبهها را با سطلی از آب خیس میکنند؛ اما این کار نشانهای از حسننیت و خیرخواهی آنهاست نه خصومت و توهین.
بهعبارتی، مردم با ریختن آب به سَر و روی مردم در یک روز گرم تابستانی به آنها لطف میکنند؛ پس اگر از بالای یک ساختمان سطلی از آب سرد روی سرتان ریخت ناراحت نشوید؛ چون لطف مردم ارمنستان شامل حالتان شده است.
قبل از سفر به ارمنستان برای جشن آب ارمنستان باید باتوجهبه شهر مقصد، هتل یا اقامتگاه خود را رزرو کنید؛ البته وقتی به ارمنستان رسیدید هم میتوانید این کار را انجام دهید؛ اما رزرو هتل قطعا یک آرامش خاطری از داشتن اقامتگاهی مناسب به شما خواهد داد.
بهترین هتلهای ارمنستان در پایتخت این کشور یعنی ایروان قرار دارد. اگر هم میخواهید در یکی از پُرشورترین جشنهای آب ارمنستان شرکت کنید، باید به ایروان بروید. در ادامه هتلهای ۳ تا ۵ ستاره پُرطرفدار ارمنستان را به شما معرفی میکنیم.
- Grand Hotel Yerevan، ۵ ستاره
- National Hotel Yerevan، ۵ ستاره
- Multi Grand Pharaon Hotel Yerevan، ۵ ستاره
- Bass Boutique Hotel Yerevan، ۴ ستاره
- Opera Suite Hotel Yerevan، ۴ ستاره
- Ani Plaza Yerevan، ۴ ستاره
- Imperial Palace Hotel Yerevan، ۴ ستاره
- Green Palace Hotel Yerevan، ۴ ستاره
- Primer Hotel Yerevan، ۳ ستاره
- Cascade Hotel Yerevan، ۳ ستاره
- Cross Apart Hotel Yerevan، ۳ ستاره
- Mia Casa Hotel Yerevan، ۳ ستاره
- Kesabella Touristic House Yerevan، ۳ ستاره
توصیههایی برای شرکت در جشن آب
- چون در جشن آب ارمنستان از سر تا پا خیس میشوید، بهتر است لباسهایی با رنگ تیره بپوشید تا معذب نشوید.
- بهتر است یک دست لباس همراه خودتان داشته باشید تا در صورت لزوم آن را عوض کنید.
- اینجا جشن آب ارمنستان است و کسی به شما رحم نمیکند یا قبل از اینکه یک سطل آب روی سرتان بریزد، اطلاع نمیدهد؛ پس هیچ وسیله ارزشمندی مانند موبایل و ساعت هوشمند یا ساعتی که ضدآب نیست با خودتان به جشن نبرید.
- به مراسمها احترام بگذارید؛ چون شما در کشور ارمنستان مهمان هستید و باید به قوانین کشور میزبان توجه داشته باشید تا سفر برای شما لذتبخش باشد.
- اگر آدم غریبهای روی سرتان با سطل آب ریخت یا از بالای یک ساختمان آبشاری از آب روی سرتان سرازیر شد، عصبانی نشوید و با مردم رفتار بد نداشته باشید. این بخشی از جشن است، فقط از آن لذت ببرید.
- جشن آب ارمنستان محدودیت سنی ندارد و همه در آن شرکت میکنند؛ پس بچهها را هم با خودتان ببرید.
- چون نمیتوانید با خودتان موبایل ببرید، حواستان به بچهها باشد تا در شلوغی گم نشوند. بهتر است همه کنار هم باشید تا بعد ساعتها دنبال هم نگردید.
جشن آب ارمنستان؛ دوش آب سرد در خیابان
جشن آب ارمنستان یک جشن ملی-مذهبی است که هر سال در ماه جولای و درست ۹۸ روز (۱۴ هفته) بعد از عید پاک برگزار میشود.
این جشن بهنوعی پاداش کسانی است که یک سال تمام به سختی کار کردهاند و حالا در گرمای تابستان آن را با آببازی در سطح شهر جشن میگیرند. این جشن آیین خاصی دارد که در صبح انجام میشود و هرکدام از آنها مفهومی برای مردم ارمنستان دارد.
اگر میخواهید در این بزرگترین آببازی سال ۲۰۲۴ شرکت کنید، باید برای ماه تیر یک بلیط هواپیما از علیبابا بخرید و بعد هم هتل رزرو کنید.